fot. PL

Pomysł, któremu patronuje Stowarzyszenie Kin Studyjnych, pozwoli zapoznać się z absolutnym ABC polskiej klasyki filmowej na dużym ekranie. Cykl – jak deklarują organizatorzy – wziął się z miłości do kina i chęci przywrócenia na srebrny ekran pomnikowych dzieł rodzimej kinematografii – tych, które w swoim czasie sprawiły, że nadwiślańskie kino stało się marką na całym świecie.

Do listopada w sali miejskiego kina ,,Iluzja” zobaczymy dziesięć tytułów dziesięciu mistrzów, których dzieła zbudowały obraz polskiego kina w drugiej połowie XX wieku. Za selekcję tytułów odpowiada Tomasz Kolankiewicz – filmoznawca i historyk kina, a przy tym dyrektor artystyczny Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, wykładowca Łódzkiej Szkoły Filmowej oraz Warszawskiej Szkoły Filmowej.

Dorobek polskiego kina należy do najciekawszych narodowych kinematografii drugiej połowy XX wieku. Zawirowania polityczne, kryzysy ekonomiczne, cenzura obejmująca także sferę sztuki, nie przeszkodziły Wajdzie, Zanussiemu, Kutzowi i innym w stworzeniu obrazów, które szybko weszły do światowego kanonu. Przegląd powiedzie nas od polskiej szkoły filmowej lat 50. i 60., przez filmy epoki gierkowskiej, po kino moralnego niepokoju przełomu lat 70. i 80. Prześledzimy zatem różne stylistyki, odbite w kadrze, zmieniające się rzeczywistości polityczno-społeczno-ekonomiczne, odmienne warunki produkcyjne polskich filmów. Będzie można sprawdzić, czy i w jakim stopniu te filmy się zestarzały, czy upływ czasu działa – być może – na ich korzyść, czy język kina połowy poprzedniego wieku ciągle ujmuje, czy uniwersalny, humanistyczny komunikat tych filmów ciągle do nas dociera…  Oczywiście, ta dziesiątka nie wyczerpuje w żadnym stopniu programu jakiegokolwiek gruntownego ,,kursu” polskiej kinematografii XX wieku – jest jednak jej swego rodzaju esencją.    

Zarejestrowane w formie video wykłady-wstępy do poszczególnych filmów zaprezentują sylwetkę twórcy/twórczyni, wprowadzą w tematykę, przybliżą dawne realia, przyjrzą się formalnym aspektom filmu, scenariuszowi, sztuce operatorskiej, aktorstwu, montażowi, scenografii, kostiumom. Naprowadzą na aktualny wymiar filmów i możliwe tropy interpretacyjne. Dowiemy się, jak zmieniała się wrażliwość filmowców, w jakim stopniu czerpali ze światowego kina, a w jakim tworzyli osobną jakość, jak wpływały na nich zmiany społeczne i geopolityczne, z jakim odbiorem ich produkcje spotykały się za granicą. Nie bójmy się jednak przesadnej ,,naukowości” tych prelekcji – jak zapewniają organizatorzy, mają one rys bardziej popularyzatorski niż akademicki. Dzięki nim przegląd można też potraktować jako próbę spojrzenia poprzez ekran na przeobrażenia Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, która nie była przecież monolitem i przechodziła rozmaite, jaskrawo różniące się od siebie fazy. Może dla młodszych adeptek i adeptów kina będzie to szczególnie przydatna retrospekcja?  

23 lutego – pierwszy z seansów. A będzie nim ,,Popiół i Diament” Andrzeja Wajdy z 1958 roku. W następnych miesiącach obejrzymy: ,,Pociąg” Jerzego Kawalerowicza z 1959 (marzec), ,,Do widzenia, do jutra” Janusza Morgensterna z 1960 (kwiecień), ,,Nikt nie woła” Kazimierza Kutza z 1960 (maj), ,,Zezowate szczęście” Andrzeja Munka z 1960 (czerwiec), ,,Sanatorium pod klepsydrą” Wojciecha Jerzego Hasa z 1973 (lipiec), ,,Barwy ochronne” Krzysztofa Zanussiego z 1976 (sierpień), ,,Aria dla atlety” Filipa Bajona z 1979 (wrzesień), ,,Gorączka” Agnieszki Holland z 1981 (październik) oraz ,,Przypadek” Krzysztofa Kieślowskiego z 1981 (listopad).

Częstochowski OKF ,,Iluzja” jest jednym z 72 niewielkich kin z całej Polski,  do których trafi ten cykl. Przy jego powstaniu współpracowały Stowarzyszenie Kin Studyjnych (do którego nasz OKF należy), Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, firma DI Factory oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej. 

Źródło: UM Częstochowy