fot. K. Liszka
W czwartek, 4 marca przy Al. Najświętszej Maryi Panny 52 uroczyście otwarto „Przystanek Historia” – Centrum Edukacyjne Instytutu Pamięci Narodowej im. gen. Janusza Gąsiorowskiego. Placówka ma być nowoczesną strefą edukacyjną przeznaczoną zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych. Przystanek Historia będzie miejscem rozwijania zainteresowań dla pasjonatów historii, uczniów, studentów, naukowców czy świadków minionych wydarzeń. W jego pomieszczeniach będą odbywać się zajęcia edukacyjne, konferencje naukowe i popularnonaukowe, spotkania autorskie i tematyczne oraz wydarzenia rocznicowe. Ponadto będą tam prezentowane wystawy, najnowsze książki i gry wydawane przez IPN, a także organizowane pokazy filmów dokumentalnych oraz wiele innych inicjatyw popularyzujących historię Polski.
- Przystanek Historia to jedna z inicjatyw IPN, gdzie nie tylko opowiadamy o naszej historii XX wieku, ale jest to również miejsce spotkań między pokoleniami – powiedział dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej podczas otwarcia.
W uroczystości wzięli udział m.in. parlamentarzyści, przedstawiciele władz miasta i zaproszeni goście.
Podczas inauguracji Adam Kurus, pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach, zaprezentował postać patrona Przystanku gen. bryg. Janusza Gąsiorowskiego.
Otwarcie Przystanku Historia poprzedziło odsłonięcie tablicy upamiętniającej młodzieżową organizację antykomunistyczną „Wolna Młodzież“ w budynku IX Liceum Ogólnokształcącego im. C.K. Norwida przy ul. Jasnogórskiej.
Patronem częstochowskiego Przystanku Historia IPN został gen. bryg. Janusz Gąsiorowski, postać wybitnie zasłużona dla państwa polskiego i jego niepodległości, m.in. jako działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, teoretyk wojskowości, bibliograf i historyk (szerszy biogram poniżej). Ciekawostkę może stanowić fakt, że w odległości około stu metrów od siedziby Przystanku Historia znajduje się budynek dawnego dowództwa częstochowskiej 7. Dywizji Piechoty, w którym w latach 1935–1939 gen. Gąsiorowski na co dzień przebywał i pracował jako dowódca dywizji.
Janusz Gąsiorowski (1889–1949) generał brygady, działacz niepodległościowy, legionista, pionier polskiej bibliografii wojskowej, szef Sztabu Głównego Wojska Polskiego, dowódca 7 Dywizji Piechoty.
Od 1910 r. był instruktorem, wychowawcą oraz komendantem krakowskiego oddziału Armii Polskiej i Polskich Drużyn Strzeleckich, a także członkiem Komendy Naczelnej PDS. W grudniu 1916 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, wchodząc następnie w skład Komendy Naczelnej POW.
Od 1918 r. w Wojsku Polskim. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. dowodząc 3 Pułkiem Artylerii Polowej. W okresie 1921–1931 pełnił szereg najważniejszych funkcji sztabowych w strukturach WP. Był autorem regulaminów i instrukcji wojskowych oraz publikacji naukowych z zakresu bibliografii wojskowej, psychologii pola walki, a także historii powstania styczniowego.
W latach 1931–1935 pełnił funkcję szefa Sztabu Głównego WP. W latach 1935–1939 był ostatnim dowódcą częstochowskiej 7 Dywizji Piechoty, którą dowodził w czasie ciężkich zmagań w rejonie Częstochowy we wrześniu 1939 r. Dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał m.in. w Oflagu VII a w Murnau. Po wojnie pozostał na emigracji, angażując się w działalność naukową i patriotyczną. Odznaczony wieloma polskimi i zagranicznymi odznaczeniami, w tym m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych dwukrotnie oraz francuskim Orderem Narodowym Legii Honorowej II klasy.
Źródło: UM Częstochowy |
