Poprowadził je Mariusz Grzyb z Działu Historii Muzeum Częstochowskiego. W organizację warsztatów zaangażowana była również Katarzyna Ozimek z MCz. W spotkaniu uczestniczyło kilkudziesięciu uczniów częstochowskich szkół ponadgimnazjalnych.
– Naszym celem jest uświadamianie młodzieży, że Żołnierze Wyklęci to tak naprawdę polskie podziemie. Niestety kłamstwa na ich temat były powtarzane z pokolenia na pokolenie, więc musieliśmy przekazać młodzieży prawdę – tłumaczy prowadzący.
Jak sam przyznaje, jest to niezwykle trudny temat. – Ciężko jest mówić o tym dramatycznym okresie. Dla mnie to wy jesteście wielkimi szczęściarzami, możecie tutaj przyjść oficjalnie i w budynku Ratusza rozmawiać o temacie, o którym mnie mój ojciec i dziadek mogli mówić tylko szeptem i pod takim warunkiem, że nie mogłem tego nikomu powtórzyć – wspominał.
Najgorsze zdaniem historyka było jednak to, że pamięć o tych żołnierzach próbowano wymazać ze świadomości polskiego społeczeństwa. – Jeśli już mieliśmy o nich mówić, to wyłącznie w kontekście bandytyzmu. Dla jednych to bez wątpienia bohaterowie, ludzie, którzy bezwzględnie i do końca wykonali swój żołnierski obowiązek, zostali wierni przysiędze i do końca walczyli o Polskę niepodległą. Z kolei zwolennicy skrajnej lewicy określali ich jako bandytów, bo przeciwstawili się rosyjskiej dominacji. Ci ludzie nie mają swoich grobów, a ich zwłoki poddawane były medycznym eksperymentom – podkreślał Mariusz Grzyb.
Co tak naprawdę oznacza pojęcie Żołnierz Wyklęty? – Wzbudza ono ogromne emocje. Co to znaczy? Dla mnie oni nie byli wyklęci, wychodzę wręcz z założenia, że byli bohaterami! – doje Mariusz Grzyb.
Po przeszło godzinnych warsztatach, uczniowie obejrzeli krótką inscenizację w wykonaniu swoich kolegów z Jednostki Strzeleckiej. – Było to pokazowe przekazanie broni, dwóch pistoletów. Na uwagę zasługują tutaj role Konrada Wieczorka i Michała Adamika, licealistów z Zespołu Szkół nr 3 w Kłobucku – mówi koordynator.
Dzisiejsze warsztaty to jedynie wstęp do uroczystości. Oto program obchodów w naszym mieście:
1 marca:
12.00 – msza św. w kościele pw. Najświętszego Imienia Maryi, III Aleja NMP 56
13.30 – złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod tablicą Gen. Stanisława Sojczyńskiego, warta honorowa Jednostki Strzeleckiej 2028, II Al. NMP 33
14.00 – prezentacja filmu pt. „Żołnierze wyklęci” w Muzeum Częstochowskim, w Ratuszu. Realizacja Wincenty Ronisz.
2 marca
17.30 – promocja książki legendarnego przywódcy strajków i śląskiej Solidarności Andrzeja Rozpłochowskiego „Postawią ci szubienicę…” (Historia Solidarności), Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. W. Biegańskiego w Częstochowie
3 marca
11.00 – prezentacja filmu pt: „Historia <<Roja>>, czyli w ziemi lepiej słychać”, Kino OKF w Częstochowie
Organizatorzy:
Antykomunistyczny Związek Więźniów Politycznych
Konspiracyjne Wojsko Polskie
Jednostka Strzelecka 2028 im Gen. Bryg. Stanisława „Warszyca” Sojczyńskiego
IPN Katowice Oddział w Częstochowie
Muzeum Częstochowskie
Stowarzyszanie Solidarności i Niezawisłości
Biblioteka Miejska
Stowarzyszenie WIR
Klub Gazety Polskiej
Stowarzyszanie Kibiców „Wieczny Raków”
Urząd Miasta Częstochowy
Na wszystkie spotkania wstęp wolny.
Wszystkie te uroczystości mają przypominać częstochowianom o polskim powojennym podziemiu antykomunistycznym. 1 marca 1951 roku dowódcy IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość zginęli od strzałów w tył głowy w mokotowskim więzieniu. Zamordowani byli ostatnimi przywódcami ogólnopolskiej konspiracji, kontynuującej od 1945 roku działania Armii Krajowej.
Wielu żołnierzy nie poddało się po 1945 roku. W czasie najprężniejszej aktywności podziemia, 20 tys. z nich należało do oddziałów partyzanckich. Kolejnych kilkaset tysięcy osób zapewniało partyzantom schronienie, wywiad i łączność. Do tego dochodzi przeszło 20 tys. uczniów podziemnych organizacji młodzieżowych. Grupę Żołnierzy Wyklętych stanowiło więc około miliona walecznych.
W ich hołdzie Sejm ustanowił dzień 1 mara Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.