Śląski Klaster Transplantologii Szpiku jest inicjatywą środowiska medycznego, której celem jest intensywne wsparcie rozwoju przeszczepów szpiku u polskich pacjentów. Głównym założeniem jest usprawnienie i unowocześnienie metod leczenia chorych na zagrażające życiu schorzenia hematologiczne, z zastosowaniem nowoczesnych technologii w procedurach przeszczepiania komórek krwiotwórczych.
– Serdecznie dziękuję wszystkim instytucjom, które włączają się w klaster – powiedział marszałek Adam Matusiewicz w czasie podpisania umowy o utworzeniu klastra. – Szeroka współpraca pozwoli na skuteczne pozyskiwanie nowych dawców szpiku, rozwój bazy komórek oraz usystematyzowanie opieki nad pacjentem po przeszczepie. Bardzo ważna jest promocja tego projektu, skierowanego przecież do zwykłych obywateli, dlatego cieszę się, że w projekt zaangażowały się autorytety medyczne z całej Polski.
Inicjatorem przedsięwzięcia jest konsultant wojewódzki w dziedzinie hematologii prof. Sławomir Kyrcz-Krzemień , kierownik Katedry i Kliniki Hematologii i Transplantacji Szpiku Śląskiego Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im. A. Mielęckiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Według najnowszych danych placówka ta znajduje się na trzecim miejscu w Europie pod względem liczby transplantacji szpiku. Jak podkreśla prof. Kyrcz-Krzemień, potencjał województwa śląskiego ciągle jest jednak niewykorzystany, bowiem na około 5 mln osób żyjących w naszym regionie można pozyskać ok. 250 tys. dawców. Tymczasem w całej Polsce aktualnie rekrutowanych jest zaledwie 170 tys. dawców.
– Pozycja katowickiego ośrodka świadczy o wysokim poziomie usług transplantologicznych – mówił dr Stanisław Dyląg, dyrektor Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach, zwracając uwagę na ogromny potencjał naukowy ośrodków medycznych w Śląskiem. – Nasze centrum zajmuje się pobieraniem, przechowywaniem i przekazywaniem krwi do szpitali oraz doborem dawców szpiku. Im większa będzie baza potencjalnych dawców, tym większe szanse na zwielokrotnienie liczby przeszczepów. Sami jednak tego nie dokonamy, stąd idea powołania klastra jest ze wszech miar słuszna.
Jak mówią twórcy klastra, będzie on wspierał polski rejestr dawców, a przede wszystkim metody ich rekrutacji. Jego działania skoncentrowane będą też na unowocześnieniu i rozbudowie banku komórek krwiotwórczych, w tym na uzyskaniu międzynarodowej akredytacji JACIE (The Joint Accreditation Committee-ISCT [Europe] & EBMT), w krajach Europy Zachodniej stającej się wymogiem, od którego spełnienia zależeć będzie w najbliższej przyszłości możliwość wykonywania przeszczepów szpiku. Jak dotąd żaden ośrodek w Polsce nie ma takiej akredytacji, uzyskał ją natomiast niedawno szpital w Pilznie – jedyny z krajów byłego bloku wschodniego, z którym efektywnie współpracuje katowicka Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku.
Klaster ma się skupić też na rozwoju koncepcji „szpitala domowego” dla chorych po przeszczepie, czyli zintegrowanego systemu wspierania pacjentów po transplantacji, przebywających poza szpitalem. Baza mieszkaniowa w bezpośrednim sąsiedztwie katowickiej kliniki jest przeznaczona na pobyt chorych pozostających pod opieką potransplantacyjną. System monitoringu umożliwi stały kontakt z lekarzem ośrodka przeszczepowego.
Śląski Klaster Transplantologii Szpiku tworzyć będą placówki medyczne z województwa śląskiego:
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Andrzeja Mielęckiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach, Fundacja Śląskie Centrum Hematologii i Transplantacji Szpiku, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie, Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej, Szpital nr 1 w Bytomiu, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. Św. Barbary w Sosnowcu, Zespół Wojewódzkich Poradni Specjalistycznych w Katowicach.
Koordynacją prac zajmie się Agencja Rozwoju Regionalnego SA z Bielska-Białej. Ponadto uczestnictwo w nim potwierdzili specjaliści hematolodzy, szefowie klinik, w których nie wykonuje się transplantacji szpiku. Są to: prof. dr hab. n. med. Krystyna Zawilska z Poznania, prof. dr hab. n. med. Barbara Zdziarska ze Szczecina, prof. dr hab. n. med. Janusz Kłoczko z Białegostoku i prof. dr hab. n. med. Andrzej Pluta z Rzeszowa.
98