Wycieczkę najlepiej rozpocząć w Olsztynie na rynku. Istnieje stąd wiele sposobów dotarcia do rezerwatu Sokole Góry. Decyzje pozostawiamy turystom, polecając jednak, by rozważyli najpierw spacer na wzgórze zamkowe. Warto, bo właśnie stamtąd rozciąga się wspaniała panorama na całą okolicę.
Od południa możemy obserwować rezerwat Sokole Góry. Jego powierzchnia przekracza 215 hektarów. Oznacza to, że utworzony na tym obszarze rezerwat zajmuje pod względem powierzchni drugie miejsce na całej Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Oczom turysty prezentuje się zielony masyw porośnięty bukami. Tak jest latem. Zupełnie inaczej jest tutaj jesienią, gdy przebarwione liście dają w słońcu na tle ostańców niezapomniane wrażenia. Z kolei ponuro i strasznie jest zimą, gdy pozbawione liści drzewa samotnie majaczą na tle skał…
Kopulaste pagórki wznoszą się w rezerwacie na wysokość ok. 100 metrów ponad poziom terenu. Stwierdzono, że w tym miejscu Jura przekracza 400 metrów n. p. m.
Schodząc z zamkowego wzgórza, można kierować się wprost na południe i po kilkudziesięciu minutach spaceru turyści docierają do podnóża gór. Ich nazwa wywodzi się od drapieżnych sokołów, które ponoć jeszcze kilkadziesiąt lat temu były widziane w tych stronach. Jedno ze wzniesień nosi nawet nazwę Sokolica.
Sokole Góry to raj dla speleologów i miłośników jaskiń. Na stosunkowo niewielkim terenie odkryto ich dotychczas kilkanaście i nie jest wykluczone, ze jest ich więcej. Do najbardziej znanych należą jaskinie: Olsztyńska, Koralowa, Wszystkich Świętych, Studnisko, Pod Sokola Górą. Turystom nie polecamy wstępu do żadnej z nich. By je penetrować, trzeba dysponować specjalnym sprzętem i umiejętnościami. Nie raz jaskinie były miejscem poważnych wypadków i kontuzji. Podziemne korytarze zamieszkują rzadkie gatunki nietoperzy. Wśród nich na uwagę zasługuje nocek duży, który ma w rezerwacie swoją kolonię rozrodczą.
Same jaskinie też są pełne ciekawostek. Głębokość jaskini Studnisko przekracza 75 metrów. Oznacza to, że jest ona najgłębszą poznaną jaskinią na Jurze. Jej długość przekracza 295 metrów. Inną ciekawostką, którą kryje we wnętrzu, są piaszczyste nacieki o średnicy kilku centymetrów. To kolejna jurajska osobliwość i ponoć niezwykła rzadkość. Z kolei jaskinia Koralowa zaliczana jest do najpiękniejszych. Bogate nacieki przypominają morskie koralowce. Stąd jej urok i miano, jakim sobie zasłużyła wśród badaczy. By jej szatę uchronić przed zniszczeniem, wejście zostało zabezpieczone specjalną kratą.
Szpat (krystaliczny kalcyt używany w hutnictwie szkła) wydobywany był przed laty w jaskini Olsztyńskiej. Doprowadziło to do zniszczenia jej pięknej szaty naciekowej. Atutami jaskini są za to obszerne wejście i urozmaicone formy korytarzy.
Sokole Góry wciąż zaskakują badaczy przyrody i przeszłości tych ziem. Wycieczka do rezerwatu może być formą nie tylko relaksu, ale też sposobem na poznanie niezwykłych tajemnic terenów gminy Olsztyn.