Strona główna Archiwum 2011 - 2013 30 kwietnia 2011 r. – 83 rocznica przyłączenia do Częstochowy podmiejskich osiedli robotniczych

Odrodzona po zaborach Rzeczpospolita, zastała Częstochowę jako z jednej strony dynamicznie rozwijający się, jeden z najsilniejszych ośrodków przemysłowych na ziemiach zaboru rosyjskiego, z drugiej jednak, miasto w swojej strukturze geograficznej i architektonicznej zacofane, rozwijane bez długofalowego planu zagospodarowania.

Było to wynikiem wielu zaniedbań ze strony rosyjskiej administracji, która mimo że tereny Królestwa Polskiego były najbardziej na zachód wysuniętymi terenami państwa carów, traktowała je peryferyjnie, nie skupiając się na ich rozwoju. Dlatego pomimo wielu planów, a także będących ich wyrazem aktów prawnych, nie doszło w okresie intensywnej industrializacji naszego miasta, do takiego poszerzenia granic miasta, które by odpowiadało jego realnym wpływom gospodarczym. Zapewnienie Częstochowie możliwości stabilnego i skoordynowanego rozwoju, stało się zatem głównym zmartwieniem częstochowskich włodarzy, od momentu przejęcia władzy w mieście.

Jako główne przyczyny, dla których należało powiększyć terytorium miasta, wskazywano wykorzystywanie przez mieszkańców, a nade wszystko zakłady przemysłowe z podczęstochowskich wiosek i osiedlili, miejskiej infrastruktury, z czego miasto nie czerpało żadnych korzyści, a także chaotyczne parcelowanie podmiejskich majątków, które w przyszłości mogło negatywnie wpływać na wygląd zewnętrzny miasta. Magistrat szybko przeszedł od słów do czynów – już 2 czerwca 1920 r. podjęto uchwałę, postulującą przyłączenie części gmin Grabówka, Huta Stara i Olsztyn. Trzeba w tym miejscu nadmienić, że wymienione w uchwale tereny były faktycznie osiedlami miejskimi,  nawet – jak w przypadku Rakowa – posiadającymi cechy miasta, jak rynek, szkoły i samorząd. Podległość podmiejskim gminom wynikała jedynie z kwestii administracyjnych.

Wydawać by się mogło że powstanie niepodległego państwa polskiego rozwiąże wszystkie problemy stojące na drodze do powiększenia terytorium Częstochowy. Nic bardziej mylnego. Przeciwnicy propozycjom magistratu miasta znaleźli się niemal na każdym szczeblu decyzyjnym. Starostwo Częstochowskie oraz sejmik częstochowski nie popierały pomysłu z uwagi na utratę dochodów ze znajdujących się na tych terenach fabryk i gruntów, władze wojewódzkie obawiały się zbytniego wzrostu znaczenia Częstochowy w stosunku do Kielc, a w konsekwencji przeniesienia tutaj stolicy województwa. Dodatkowym problemem była wręcz niekończąca się lista wymogów Ministerstwa, które kolejne wnioski zwracało władzom miejskim, z prośbą o uzupełnienie lub dostarczenie nowej, według nich wymaganej, dokumentacji. Jako że nowe komplety akt musiały przejść kolejny raz przez szczebel powiatowy, a następnie wojewódzki, proces ten wydawał się niemożliwy do ukończenia.

Sprawa nabrała tempa z początkiem 1927 r. Decyzję Ministerstwa Reform Rolnych musiała dopracować komisja, powołana przez wojewodę kieleckiego. Dokonała ona jedynie nieznacznych zmian na niekorzyść miasta, jakkolwiek  przedstawiciel starostwa do końca zgadzał się jedynie na przyłączenie Stradomia, zaś co do pozostałych terenów, stanowczo oponował. Mimo protestów, 13 marca 1928 r. Rada Ministrów wyraziła zgodę na przyłączenie do Częstochowy terenów dzisiejszych dzielnic i osiedli: Stradom, Zacisze, Lisiniec (z gminy Grabówka), Bór, Ostatni Grosz, Raków (z gminy Huta Stara) oraz Mirowa (z gminy Olsztyn). Przekazanie administracji nad tymi terenami odbyło się 30 kwietnia w siedzibie Starostwa Częstochowskiego.

Trzeba jednak dodać, że nie doszło wówczas do faktycznego przejęcia terenów od gminy Huta Stara, z uwagi na brak pomiarów i planów, których przygotowanie było obowiązkiem tamtejszego samorządu. Ostatecznie zostały one włączone w 1930 roku przy okazji kolejnego powiększenia terytorium Częstochowy.

Aktualności z Częstochowy i regionu.
Sport, wydarzenia, kultura i rozrywka, komunikacja, kościół, zdrowie, konkursy.

Patronaty

© 2025 Copyright wczestochowie.pl