Jerzy Marcin Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (Drużyna) jest niezmiernie interesującą postacią. Starosta barski, kazimierski i olsztyński, właściciel warszawskiego pałacu „Pod Blachą”, a także generał lejtnant wojska koronnego, urodził się i wychował w epoce saskiej, okres największego znaczenia przeżywał w epoce stanisławowskiej, a schyłek życia w epoce napoleońskiej. Po rodzicach odziedziczył ogromną fortunę, na którą składały się m.in. dobra w Janowcu i Kolbuszowej w województwie sandomierskim, Połonne w wołyńskim i Lipowiec w bracławskim. Zasłynął jako dowódca jednej z partii konfederacji barskiej, poseł na sejmie rozbiorowym z lat 1773-1775, fundator regimentu piechoty i antreprener teatralny. Przede wszystkim jednak jako utracjusz, który w ciągu niemal 10 lat roztrwonił ogromny majątek. Książę Marcin Lubomirski (gdyż tym tytułem i imieniem się posługiwał) miał też w swoim bogatym życiu epizod częstochowski. Wszelako nie przysparzał mu on powodów do dumy, gdyż wiąże się z nim uprowadzenie niewiasty, dwukrotna dezercja z szeregów wojska, rabunki i gwałty, a na koniec pojmanie i oddanie pod sąd wojskowy. Ze względu na lokalny charakter warto te wydarzenia szerzej przedstawić w ramach nowego projektu – Częstochowska Wszechnica Historyczna.
Dr hab. Maciej Trąbski, prof. Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, zastępca dyrektora Instytutu Historii AJD ds. Nauki i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Częstochowie, zajmuje się historią wojskowości polskiej i powszechnej, przemianami politycznymi i społecznymi na ziemiach polskich oraz dziejami regionu częstochowskiego w XVIII i XIX w. Jest autorem trzech monografii: „Kawaleria Królestwa Polskiego 1815–1830” (Warszawa 2011), „Pułki przedniej straży wojska koronnego w latach 1768–1794” (Zabrze-Tarnowskie Góry 2012) i „Armia wielkiego księcia Konstantego. Wyszkolenie i dyscyplina Wojska Polskiego w latach 1815–1830” (Oświęcim 2013), a także kilkudziesięciu artykułów dotyczących powyższych zagadnień, w tym: Artyleria twierdzy jasnogórskiej w epoce saskiej i stanisławowskiej (1702–1793), Diariusz oblężenia twierdzy jasnogórskiej w 1771 roku, Wybory Rady Municypalnej miasta Częstochowy w 1831 roku, Działalność Rady Miejskiej Częstochowy w latach 1861–1862 w świetle listu do Aleksandra hr. Wielopolskiego czy Wybuch Wielkiej Wojny na łamach „Gońca Częstochowskiego”.
Odczyt rozpocznie się o godz. 17.
Źródło: własne