Pierwsza część dwudniowego wydarzenia odbyła się w sali sesyjnej UM 16 października. Tuż po otwarciu konferencji przez Barbarę Pamułę-Wesołek z Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za mównicą stanęła dr hab. Magdalena Szafranek, prof. UM – przedstawicielka Instytutu Nowej Kultury. Przedstawiła krótkie podsumowanie działań Częstochowy w sferze profilaktyki uzależnień – tych, które zapewniły Miastu miejsce w gronie posiadaczy certyfikatu.

Sam symboliczny dokument „Gmina Promująca Profilaktykę Uzależnień” odebrał od dr hab. Magdaleny Szafranek prezydent Krzysztof Matyjaszczyk. Podkreślił od razu, że to tak naprawdę wyraz uznania dla pracy różnych środowisk zgromadzonych na sali. A uczestnikami spotkania byli pracownicy socjalni, pedagodzy, wychowawcy, terapeuci, kuratorzy, osoby pracujące bezpośrednio z ludźmi uzależnionymi, przedstawiciele sądów, funkcjonariusze policji. Prezydent Częstochowy podziękował też swojemu zastępcy Ryszardowi Stefaniakowi, stojącemu na czele Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i w ogóle zajmującemu się całokształtem polityki społecznej w mieście.

– Skuteczna profilaktyka to w najszerszym sensie budowanie społeczności dialogu, empatii i wzajemnego wsparcia – mówił m.in. prezydent Krzysztof Matyjaszczyk. – W tym duchu Częstochowa od lat rozwija politykę społeczną opartą na współpracy z organizacjami pozarządowymi, szkołami, podmiotami leczniczymi. Dzięki temu możemy lepiej reagować na zjawiska uzależnień, przemocy czy wykluczenia. Dzisiejsze spotkanie jest kolejnym elementem takiej polityki – świadomej aktualnych wyzwań.

Prezydent wyraził też nadzieję, że konferencja ,,Człowiek w kryzysie cywilizacji” będzie okazją do zdobycia kompetencji, które w efekcie wzmocnią lokalne działania profilaktyczne i podkreślił ciągłą otwartość Częstochowy na takie inicjatywy. Wydarzenie było bowiem elementem ogólnopolskiego projektu „Porozumienie Skuteczny Samorząd – Efektywna Profilaktyka” Fundacji Instytut Nowej Kultury, mającego formułę ciągłej kampanii edukacyjnej z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom oraz ulepszania gminnych programów profilaktyki, rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii.

Zasadniczą część konferencji wypełniła seria ok. 15-minutowych wystąpień ekspertów i specjalistów. Tematyka nie skupiała się wyłącznie na uzależnieniu od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, ale zakreślała bardzo szeroki krąg współczesnych zjawisk zagrażających człowiekowi, także młodemu. Sylwester Lewandowski mówił więc o tym, jak skutecznie przeciwdziałać przemocy domowej w kontekście dynamicznych zmian prawnych w tej materii. Dr Paweł Filipczak wygłosił referat o tym, jak towarzyszyć dziecku we wchodzeniu w cyberprzestrzeń i całą rzeczywistość nowych technologii. O przemocy domowej w kontekście alkoholu mówiła Magdalena Szafranek. Zebrane w sali sesyjnej grono częstochowskich praktyków zapoznało się także z tym, w jaki sposób może korzystać z narzędzi programu „Porozumienie Skuteczny Samorząd – Efektywna Profilaktyka”. Na finał obrad odbyła się dyskusja wokół kierunków działań w obszarze profilaktyki zachowań ryzykownych wśród dzieci i młodzieży.

Merytorycznie w program wydarzenia zaangażowane były także osoby związane z Urzędem Miasta Częstochowy – jak Sylwia Bielecka, kierowniczka Referatu Promocji, która przedstawiła dzieje i dorobek Częstochowskiego Telefonu Zaufania. Powstał on dokładnie 10 maja 1980 roku, ledwo 13 lat po pierwszej w Polsce linii tego typu, uruchomionej w Gdańsku w 1967 roku. Przypomniała dwie postacie, dzięki którym Częstochowski Telefon Zaufania mógł ruszyć – psychiatrę dr. Marka Sternalskiego i psychologa dr. Ireneusza Kaflika (ten drugi kierował Telefonem przez trzy dekady). Częstochowski Telefon Zaufania czynny jest codziennie od godz. 16.00 do godz. 6.00 rano. Działa – dzięki finansowemu wsparciu Miasta – w strukturach Częstochowskiego Centrum Interwencji Kryzysowej, prowadzonego przez Częstochowskie Towarzystwo Profilaktyki Społecznej. Wsparcie, którego udzielają konsultanci, dotyczy najróżniejszych wymiarów i sfer ludzkiego funkcjonowania – samotności, zaburzeń psychicznych, nerwic, depresji, uzależnień, problemów seksualnych, konfliktów małżeńskich czy partnerskich. Referat Sylwii Bieleckiej wychodził jednak daleko poza historię i zakres działania Telefonu, dotykając takich zjawisk obecnej cywilizacji jak epidemia samotności, a także specyfiki pracy konsultanta linii pomocowej – w tym aktywnego słuchania. Według prelegentki, formułę telefonu zaufania da się określić wręcz jako kontrapunkt cywilizacyjnej samotności, udowadniający na co dzień, że w świecie rozpadu więzi można wciąż znaleźć drugi głos mówiący: „Słyszę Cię, jesteś ważny/ważna”.

Na kolejny dzień – piątek – zaplanowano warsztaty w Urzędzie Stanu Cywilnego, kierowane do kadr całodobowych placówek opiekuńczo-wychowawczych, placówek wsparcia dziennego czy jednostek pomocy społecznej. Pierwszy, poświęcony wpływowi traumy na rozwój dzieci, przygotowała Aleksandra Stawecka-Kunkel – pedagożka, psychoterapeutka, socjoterapeutka związana z Polskim Towarzystwem Psychoterapii Psychodynamicznej. Drugi warsztat – pod hasłem ,,Empatia jako warunek przetrwania ludzkości” – poprowadziła , także związana z Urzędem Miasta, Agata Wierny – kierowniczka Referatu Dialogu i Praw Człowieka, a zarazem pełnomocniczka prezydenta Częstochowy ds. równych szans.

Źródło: UM Częstochowy, fot. Łukasz Kolewiński/UM