fot. PL

Częstochowa z wysoką skutecznością aplikuje o środki unijne. Od 2014 roku miasto pozyskało prawie 900 mln złotych dofinansowania na realizację 92 projektów o łącznej wartości przekraczającej 1,2 mld złotych (stan na początek sierpnia 2021 r.). To nie koniec. Niebawem podpisane zostaną jeszcze kolejne umowy o dofinansowanie.

Spośród 19 miast na prawach powiatu województwa śląskiego Gmina Miasto Częstochowa z kwotą 898 mln zł zajmuje drugą lokatę, jeśli chodzi o wartość pozyskanego dofinansowania UE w ramach perspektywy finansowej 2014-2020.

Fundusze europejskie w Częstochowie wykorzystywane są do inwestowania w infrastrukturę, wspierania przedsiębiorczości, podnoszenia kwalifikacji i walki z wykluczeniem społecznym. Szerokie spectrum realizowanych przedsięwzięć ukierunkowane jest na zaspokajanie potrzeb mieszkanek i mieszkańców miasta, wyrównywanie różnic i stymulowanie rozwoju gospodarczego.

W kończącym się okresie programowania największą kwotę miasto pozyskało oczywiście na inwestycje o charakterze infrastrukturalnym. Było 614 mln złotych na 34 zadania.

Największa część tej kwoty, bo prawie 300 mln złotych, została przeznaczona na inwestycje drogowe. To dzięki środkom z Unii Europejskiej realizujemy aktualnie przebudowę alei Wojska Polskiego – do niedawna dawnej DK-1 w Częstochowie. Wkrótce ruszą prace przy rozbudowie i przebudowie DK-46 – ulicy Głównej i ulicy Przejazdowej, wraz z budową odcinka nowej drogi – obejścia ul. św. Barbary. Jeszcze w 2018 r. zakończyliśmy budowę przedłużenia alei Bohaterów Monte Cassino do ul. Dźbowskiej oraz rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 908 w granicach miasta.

Wszystkie te trzy inwestycje pozwolą na udrożnienie sieci drogowej w mieście, skomunikowanie z węzłami autostrady A1, poprawę połączeń międzyregionalnych, zwiększą bezpieczeństwo i płynność ruchu, a także skrócą czas przejazdu w ruchu tranzytowym i w połączeniach między dużymi miastami.

Drugim obszarem, który skonsumował dużą część alokacji – ponad 200 mln złotych – jest transport publiczny. Unijne wsparcie umożliwiło budowę centrów przesiadkowych. W ramach inwestycji powstały 3 zintegrowane węzły przesiadkowe: Częstochowa, Raków i Stradom umożliwiające integrację dostępnych w mieście środków transportu zbiorowego z transportem indywidualnym. W ramach każdego z węzłów zbudowana została infrastruktura na potrzeby sprawnego funkcjonowania każdego z nich, powstały m.in. parkingi: park&ride oraz bike&ride. Węzły są połączone systemem ścieżek rowerowych. Aby wzmocnić efektywność komunikacji publicznej węzły przesiadkowe oraz wybrane przystanki na terenie miasta zostały objęte Systemem Dynamicznej Informacji Pasażerskiej. Ponadto, w ramach tego obszaru otrzymano dofinansowanie na kończącą się właśnie kompleksową przebudowę linii tramwajowej, realizowaną przez częstochowskie MPK. Zakupiono także tabor autobusowy i nowe tramwaje typu Twist, pozyskano także środki na zakup autobusów elektrycznych.

Trzecia istotna grupa projektów dotyczy infrastruktury służącej m.in. ochronie środowiska – tu pozyskaliśmy ponad 70 mln złotych na realizację 12 przedsięwzięć, które dotyczą termomodernizacji budynków użyteczności publicznej, odwodnienia, odnawialnych źródeł energii czy poprawy efektywności energetycznej oświetlenia ulicznego.

Projekty z zakresu rewitalizacji i infrastruktury społecznej uzyskały dofinansowanie na kwotę ponad 20 mln złotych. Do najważniejszych inwestycji z tego obszaru zaliczyć należy przebudowę i rozbudowę budynku Ratusza Starej Częstochowy wraz z zagospodarowaniem terenu Starego Rynku.

Środki unijne dofinansowały zadania z zakresu bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa zdrowotnego. Kwota ponad 10 mln złotych została przeznaczona m.in. na modernizację SOR w Miejskim Szpitalu Zespolonym, zakup samochodów strażackich i ambulansu; część z niej wsparła także służby medyczne w walce z pandemią COVID-19.

Kwota blisko 5 mln złotych zasiliła infrastrukturę edukacyjną – dofinansowanie umożliwiło rozbudowę Miejskiego Przedszkola 38 oraz zakup doposażenia częstochowskich szkół zawodowych. W ramach projektu „Praktyczne kształcenie zawodowe szansą na lepszy star” wyremontowano i doposażono 34 pracownie w 9 częstochowskich szkołach zawodowych po to, aby stworzyć blisko 3 tysiącom uczniów warunki nauki zawodu odzwierciedlające naturalne warunki pracy. Pozyskane dofinansowanie umożliwiło m. in. zakup sprzętu komputerowego i multimedialnego (288 zestawów komputerowych oraz 80 laptopów), sprzętu fryzjerskiego, gastronomicznego, obrabiarki, samochodu osobowego przystosowanego do diagnostyki czy np. ścianki wspinaczkowej.

Oprócz inwestycji infrastrukturalnych, Częstochowa uzyskała dofinansowanie na realizację 58 projektów z Europejskiego Funduszu Społecznego, tj. poświęconych edukacji, włączeniu społecznemu czy rynkowi pracy, na łączną kwotę 284 mln złotych.

Częstochowskie projekty poświęcone rynkowi pracy otrzymały dotacje na kwotę ponad 120 mln złotych. Wsparcie realizowane w tym obszarze było głównie przez Powiatowy Urząd Pracy i Agencję Rozwoju Regionalnego. Nie sposób jednak nie wspomnieć o trzech edycjach projektu „Aktywni rodzice – szczęśliwe dzieci”, który, będąc innowacją na skalę krajową, zakładał refundację kosztów zatrudnienia niań dla rodziców powracających na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem dziecka, a także tworzenie nowych miejsc w żłobku miejskim. Kolejne trzy edycje projektu, na które pozyskano dofinansowanie unijne umożliwiły powrót do pracy 121 rodzicom.

Seria projektów poświęconych wspieraniu przedsiębiorczości otrzymała dofinansowanie na kwotę niespełna 80 mln złotych. Projekty te realizowane były przez Agencję Rozwoju Regionalnego.

Kolejnym istotnym obszarem interwencji funduszy unijnych jest włączenie społeczne – uzyskano blisko 40 mln złotych dotacji na rozwój sektora ekonomii społecznej, usług społecznych i wsparcie osób z niepełnosprawnościami.

Szkolnictwo zawodowe otrzymało wsparcie w zakresie rozwoju infrastruktury, ale także w różnych formach szkolenia przyszłych „zawodowców” w ramach serii 5 projektów pn. „Zawodowa współpraca”. Projekty te otrzymały dofinansowanie na kwotę przekraczającą 16 mln złotych. Ich celem jest dostosowanie kształcenia do potrzeb przedsiębiorców gwarantujących zatrudnienie. Dzięki udziałowi w projekcie wzrasta konkurencyjność na rynku pracy absolwentów częstochowskich szkół zawodowych. Projekt gwarantuje uczniom udział w kursach zawodowych, w tym certyfikowanych, zajęciach specjalistycznych oraz praktykach i stażach. W ramach projektu doposażono również pracownie zawodu oraz zakupiono pomoce dydaktyczne. Dodatkowo nauczyciele zawodu wzięli udział w studiach podyplomowych, kursach i szkoleniach. Wykwalifikowani absolwenci szkół mają szansę stanowić atrakcyjną bazą kadrową dla inwestorów.

Oprócz szkolnictwa zawodowego realizowane były także projekty w częstochowskich przedszkolach, szkołach podstawowych i średnich, w tym wsparcie kierowane było do dzieci ze specjalnymi potrzebami. Łącznie dofinansowanie w tym obszarze sięgnęło 14 mln złotych.

Ostatnia grupa projektów dotyczy współpracy na poziomie Subregionu Północnego Województwa Śląskiego w ramach Regionalnych Inwestycji Terytorialnych, a także projektów związanych z profilaktyką zdrowotną. Tu pozyskano dofinansowanie na kwotę 4,5 mln złotych.

Spośród 19 miast na prawach powiatu województwa śląskiego Gmina Miasto Częstochowa z kwotą 898 mln zł zajmuje drugą lokatę, jeśli chodzi o wartość pozyskanego dofinansowania UE w ramach perspektywy finansowej 2014-2020.

Miasto przygotowuje się obecnie do pozyskiwania kolejnych funduszy w ramach perspektywy finansowej na lata 2021-2027.

Aby umożliwić wszystkim zainteresowanym podmiotom aktywne uczestnictwo w przygotowaniach do aplikowania o środki unijne w nowej perspektywie finansowej Urząd Miasta Częstochowy uruchomił formularz elektroniczny w celu zgłaszania propozycji projektów do nowej perspektywy finansowej poprzez stronę internetową:
https://www.czestochowa.pl/fundusze-europejskie-2021-2027.

Fiszkę projektową – w wymienionych na stronie obszarach tematycznych - może złożyć osoba prawna lub grupa minimum 15 mieszkańców. Oczywiście złożenie fiszki projektowej nie gwarantuje realizacji zadania.

Fundusze europejskie dla województwa śląskiego mają zostać podzielone na moduły: I. Inteligentne Śląskie (403,4 mln euro), II. Ekologiczne Śląskie (703,5 mln euro), III. Mobilne Śląskie (212,9 mln euro), IV. Lepiej połączone Śląskie (301,2 mln euro), V. Społeczne Śląskie (672,7 mln euro), VI. Śląskie dla mieszkańca (139,8 mln euro), VII. Śląskie bliżej obywateli (250,4 mln euro).

W stosunku do poprzedniego okresu programowania, środków do podziału na lata 2021-2027 w programie regionalnym będzie łącznie mniej, bo niespełna 2,8 mld euro (wraz z rezerwą programową) wobec niespełna 3,5 mld euro (także liczone z rezerwą).

Źródło: UM Częstochowy